Audyty i badania użyteczności

Przebieg audytu użyteczności zazwyczaj obejmuje następujące kroki:
‍
‍Określenie celów i kontekstu audytu - na początku procesu definiuje się cele audytu oraz kontekst, w jakim ma być przeprowadzony. Określa się, co jest przedmiotem audytu oraz na jakim etapie projektu znajduje się dana aplikacja lub witryna.

‍Wybór metod i kryteriów oceniania - następnie wybiera się metody, które zostaną zastosowane podczas audytu, takie jak testy użytkownika, analiza heurystyczna, analiza statystyk użyteczności, itp. Określa się także kryteria oceny i wskaźniki użyteczności.

‍Przegląd interfejsu i dokumentacji - audytorzy przeglądają interfejs użytkownika (strony internetowe, aplikacje, itp.) oraz dokumentację projektową (jeśli dostępna), aby zrozumieć, jak projekt został zaplanowany i zaimplementowany.

‍Analiza heurystyczna - przeprowadza się analizę heurystyczną, w której ocenia się interfejs pod kątem określonych kryteriów użyteczności, takich jak zrozumiałość, nawigacja, dostępność, konsystencja, a także inne zależne od kontekstu.

‍Testy z użytkownikami - w niektórych przypadkach przeprowadza się testy z użytkownikami, podczas których rzeczywistym użytkownikom zleca się wykonywanie określonych zadań na interfejsie. Pozwala to na identyfikację problemów, z którymi mogą się spotykać użytkownicy.

‍Analiza danych i wyników - po zebraniu danych z audytu, dokonuje się ich analizy. Ocenia się, jakie problemy i bariery w użyteczności zostały zidentyfikowane oraz jakie obszary wymagają poprawy.

‍Raport i rekomendacje - na podstawie analizy przygotowuje się raport zawierający wyniki audytu oraz rekomendacje dotyczące poprawek i zmian podzielone na trzy segmenty: problem krytyczny, poważny oraz niewielki.

‍Wdrażanie poprawek - na bazie rekomendacji zawartych w raporcie z audytu, zespół projektowy przystępuje do wprowadzania zmian i usprawnień w projekcie.

‍Monitorowanie i ewaluacja - po wprowadzeniu poprawek, istotne jest monitorowanie użyteczności projektu i ocena, czy zmiany przyniosły oczekiwane efekty. Jeśli konieczne, można przeprowadzić kolejny audyt użyteczności.

‍Kontynuacja udoskonalania - usprawnianie użyteczności to proces ciągły. Projekt nie kończy się po jednym audycie. Istotne jest systematyczne dążenie do doskonalenia doświadczenia użytkowników w kontekście zmieniającego się otoczenia rynkowego. Audyty użyteczności są kluczowym narzędziem w doskonaleniu interfejsów użytkownika i produktów, a ich przeprowadzenie może przyczynić się do zwiększenia satysfakcji użytkowników oraz osiągnięcia lepszych wyników biznesowych.

Audyty UX (User Experience) stron internetowych wykorzystują różnorodne metody i techniki badawcze w celu oceny jakości interakcji użytkownika z witryną oraz identyfikacji obszarów wymagających usprawnienia.

Oto kilka najważniejszych metod i technik wykorzystywanych w audytach UX:

‍Analiza heurystyczna - polega na ocenie witryny pod kątem określonych zasad użyteczności, zwanych "heurystykami". Audytorzy korzystają z ustalonych kryteriów, takich jak nawigacja, spójność, zrozumiałość i dostępność, aby ocenić interfejs.

‍Testy z użytkownikami - polegają na obserwacji rzeczywistych użytkowników, którzy próbują wykonać konkretne zadania na witrynie. Pozwalają one na identyfikację problemów i barier w interakcji.

‍Analiza danych ilościowych - korzystanie z narzędzi, takich jak Google Analytics, aby zrozumieć zachowanie użytkowników na stronie, np. ścieżki nawigacji, współczynniki odrzuceń, czasy spędzone na stronie.

‍Badania nad wydajnością - mierzenie wydajności strony, takie jak czasy ładowania stron, aby ocenić, czy witryna działa wystarczająco szybko i płynnie.

‍Badania dostępności produktu - audyty dotyczące dostępności sprawdzają, czy strona jest dostępna dla użytkowników z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takimi jak problemy z widzeniem czy słuchem.

‍Mapy cieplne i analiza kliknięć - narzędzia, takie jak Crazy Egg / Hot Jar pozwalają na tworzenie map cieplnych, które pokazują, gdzie użytkownicy najczęściej klikają na stronie oraz na analizę ścieżek użytkowników.

‍Analiza konkurencji - porównywanie witryny z konkurencyjnymi stronami internetowymi, aby zidentyfikować obszary, w których można się usprawnić.

‍Sesje Eye-Tracking - przy użyciu specjalistycznego sprzętu monitoruje się, na co użytkownicy patrzą podczas korzystania z witryny, aby ocenić, gdzie skupiają swoją uwagę.

‍Ankiety i wywiady z użytkownikami - przeprowadzenie ankiety lub wywiadu z użytkownikami w celu zebrania opinii i informacji zwrotnych na temat ich doświadczeń z witryną.

Kombinowanie różnych metod i technik w audycie UX pomaga w uzyskaniu kompleksowej oceny użyteczności strony internetowej, identyfikacji problemów i określeniu, jakie kroki można podjąć, aby poprawić doświadczenie użytkownika.

Tak, audyt użyteczności jest również wykonywany na urządzeniach mobilnych, a nawet jest niezwykle istotny w kontekście mobilnych aplikacji i witryn internetowych.

Działanie na urządzeniach mobilnych skupia się na ocenie jakości doświadczenia użytkownika na smartfonach i tabletach. Obejmuje on wiele podobnych metod i technik, co audyt użyteczności witryn internetowych na komputerach, ale uwzględnia specyficzne aspekty mobilnych platform.

Oto kilka powodów, dla których audyt użyteczności na urządzeniach mobilnych jest ważny:

Wzrost liczby użytkowników urządzeń mobilnych - coraz więcej użytkowników korzysta z urządzeń mobilnych do przeglądania witryn internetowych i korzystania z aplikacji. Dlatego istotne jest zapewnienie im optymalnego doświadczenia.

‍Inne wymagania interfejsu - interfejsy mobilne różnią się od tych na komputerach pod względem rozmiaru ekranu, nawigacji dotykowej i ograniczeń przestrzeni. Dlatego audyt użyteczności musi uwzględniać te specyficzne aspekty.

‍Mobilne aplikacje - jeśli tworzysz aplikację mobilną, audyt użyteczności może pomóc w zidentyfikowaniu problemów z nawigacją, wydajnością i ogólną użytecznością aplikacji.

‍Zrozumienie zachowań użytkowników - działania i potrzeby użytkowników na urządzeniach mobilnych często różnią się od tych na komputerach. Audyt pomaga zrozumieć, jakie czynniki wpływają na zachowanie mobilnych użytkowników.

‍Dostosowanie do różnych platform - różne platformy mobilne (iOS, Android) i różne modele urządzeń mają swoje własne wyzwania związane z użytecznością. Audyt pomaga dostosować się do tych różnic.

Podczas audytu użyteczności na urządzeniach mobilnych, eksperci oceniają takie aspekty jak nawigacja, użyteczność przycisków na ekranie dotykowym, responsywność strony lub aplikacji, prędkość ładowania i dostępność. Wyniki audytu pozwalają na identyfikację problemów i wprowadzenie usprawnień, które poprawią doświadczenie użytkownika na urządzeniach mobilnych.

IDEACTO jest agencją UX z ponad 15-letnim doświadczeniem. Pracowaliśmy dla setek klientów realizując m.in. audyty użyteczności. W efekcie posiadamy bardzo dużą, interdyscyplinarną wiedzę z zakresu projektowania i optymalizacji produktów cyfrowych.
‍
Dodatkowo - jesteśmy autorami publikacji zbierającej najlepsze praktyki z zakresu UX dla eCommerce dostępnej pod tym linkiem.

Audyt dostępności WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) to proces oceny witryn internetowych, aplikacji internetowych i innych treści online pod kątem zgodności z wytycznymi WCAG. WCAG to międzynarodowe standardy dostępności internetowej opracowane przez konsorcjum W3C (World Wide Web Consortium), mające na celu zapewnienie, że treści online są dostępne dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami.

Audyt dostępności WCAG polega na przeprowadzeniu oceny witryny lub aplikacji w odniesieniu do zestawu kryteriów i wytycznych zawartych w WCAG. Te wytyczne obejmują takie obszary jak percepcja, operowanie, zrozumienie i dostępność, a także różne poziomy zgodności (A, AA i AAA), z których każdy ma swoje specyficzne wymagania.

Główne cele audytu dostępności WCAG to:

‍Ocena zgodności - ocenienie, czy witryna lub aplikacja spełnia wytyczne i kryteria zgodności określone w WCAG.

‍Identyfikacja problemów - zidentyfikowanie problemów z dostępnością, które mogą utrudniać korzystanie z treści online osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takimi jak problemy z widzeniem, słuchem, motoryką czy kognicją.

‍Rekomendacje usprawnień - przygotowanie rekomendacji i sugestii dotyczących poprawek i usprawnień, które są niezbędne do poprawienia dostępności.

‍Raport z wynikami - przygotowanie raportu zawierającego wyniki audytu, wskazanie konkretnych problemów i rekomendacji oraz określenie poziomu zgodności z WCAG (np. poziom A, AA lub AAA).

Audyt dostępności WCAG ma na celu zapewnić, że treści online są dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich umiejętności czy ograniczeń. Jest to istotne nie tylko z punktu widzenia etyki, ale także z uwagi na przepisy regulacyjne, takie jak amerykański ADA (Americans with Disabilities Act) czy europejska dyrektywa dotycząca dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych (WCAG 2.1 EN 301 549).
‍
Podczas audytu dostępności WCAG wykorzystuje się różne narzędzia i techniki, takie jak testy dostępności przy użyciu czytników ekranowych, analiza kolorów, testy kontrastu, sprawdzanie zrozumiałości tekstu i wiele innych. Audytorzy muszą być zaznajomieni z wytycznymi WCAG oraz technikami oceny dostępności, aby skutecznie przeprowadzić audyt.

W przeciągu 15 lat działalności IDEACTO realizowaliśmy audyty dla branż takich jak: moda, automotive, przemysł, finanse i ubezpieczenia, DYI, dobra konsumpcyjne, FMCG, zdrowie, media, handel czy telekomunikacja. Największe doświadczenie zdobyliśmy jednak realizując liczne audyty procesów sprzedażowych dla e-commerce.

IDEACTO jako agencja UX wspiera zespołu projektowe we wdrażaniu rekomendacji wynikających z audytu użyteczności.